در دنیای امروز حسابداری نقش مهمی در اداره امور دولت ها و حکومت ها ایفا می کند. طی سی سال گذشته تحولات قابل توجهی در حسابداری دولتی، بوجود آمده است که رویکرد سنتی کارکرد حسابداری را تغییر داده است.این تغییر باعث شد که ثبت، طبقه بندی و گزارش منابع و مصارف دولت ها، جزئی محدود از کارکرد حسابداری بخش عمومی (دولتی) محسوب شود.
انواع حسابداری به شرح زیر می باشد:
حسابداری بازرگانی
حسابداری صنعتی
حسابداری مالیاتی
حسابداری بودجه
سیستم حسابرسی
حسابداری مدیریت
حسابداری دولتی
تعریف حسابداری دولتی:
حسابداری دولتی ( Governmental accounting ) یعنی فرآیند جمع آوری، ثبت، طبقه بندی، تفسیر و گزارش رویداد های بودجه ای و مالی دستگاه های اجرایی، که زیرمجموعه دولت هستند. این داده ها در راستای برنامه ریزی و تصمیم گیری، به منظور نحوه کنترل بودجه، مورد استفاده قرار می گیرند.
حسابداری دولتی به مجموعه کارهایی گفته می‌شود که در آن، حسابدار دولتی اسناد مالی را برای ارائه به دولت بررسی می نماید. کارهایی که حسابداران دولتی انجام می‌دهند از بازرسی حسابهای مالیاتی برای تأیید صحت و سقم اطلاعات آنها، تا تحقیق در مورد حسابهای مالی سازمان‌های دولتی مختلف برای پیدا کردن نشانه‌هایی از کارهای متخلفانه یا بدهکاری‌های مالیاتی است. حسابداری دولتی بخشی جدایی ناپذیر سازمان‌ها در امور بودجه و روند اظهارنامه‌های مالیاتی می باشد و هر شرکت به حداقل یک حسابدار دولتی برای این امور نیاز دارد.
سازمان‌های دولتی و شرکت‌ها هنگام برنامه ریزی فعالیت‌های خود برای یک سال، سه ماهه یا سایر دوره مالی مشخص، به حسابداران دولتی وابسته هستند. قانون‌گذاران دولتی که مسئول تخصیص بودجه می باشند، به گزارش سازمان‌ها و همین حسابداران دولتی وابسته هستند. بسیاری از این گزارش‌ها ممکن است در دسترس عموم قرار بگیرد تا مردم بدانند که دولت در چه زمینه‌هایی و در کجا هزینه کرده است، اما بخش اعظم آن محرمانه است و تنها در اختیار دولت و سازمان‌های وابسته به آن قرار می گیرد.
اصطلاحات حسابداری دولتی:
در حسابداری دولتی برخی اصطلاحات مهم مورد استفاده قرار می گیرد که در زیر به شرح آنها پرداخته می شود:
بودجه:
به برنامه مالی دولت می گویند که برای یک سال مالی تهیه شده و شامل پیش بینی درآمدها و برآورد هزینه های یک سال دولت است و مبنای اصلی ثبت حسابداری دولتی به شمار می رود.
اعتبار:
مبلغی است که برای مصارف معین جهت نیل به اهداف و اجرای برنامه ها به تصویب دولت می رسد.
تخصیص اعتبار:
مجوز استفاده از مبلغی معین از اعتبار تصویب شده جهت اجرای برنامه های دوات از محل تخصیص اعتبار است.
خزانه:
صندوق هزینه های دولت در واقع خزانه نهاد یا سازمانی است که وجه دریافتی دولت درآن قرار می گیرد.
درآمد عمومی:
درآمد های وزارت خانه، نهاد های دولتی و مالیات و …
درآمد اختصاصی:
درآمد هایی که طبق قانون جهت مصارف خاص در بودجه کل کشو منظور می شود و دولت موظف است تا حداکثر 3 سال پس از تصویب این قانون بودجه اختصاصی را حذف نماید.
هزینه جاری:
به آن اعتبارات جاری نیز می گویند، اعتباری است که برای هزینه جاری دولت و سطح فعالیت های اقتصادی آن پیش بینی می شود.
هزینه های عمرانی:
اعتبار تخصیص یافته به عملیات و خدمات مشخصی است که براساس مطالعات توجیهی و فنی تعیین می گردد.
از اصول حسابداری دولتی چیزی می دانید؟
اگر بخواهیم به طور خلاصه به اصول حسابداری دولتی اشاره کنیم این اصول شامل 5 مورد زیر هستند:
- رعایت حساب های بودجه ای و دولتی
- استفاده از حساب های مستقل
- رعایت حق تقدم قوانین و مقررات مالی هر کشور بر اصول پذیرفته شده حسابداری
- تامین اعتبار در ایجاد و تعهد
- استفاده از مبنای نیمه تعهدی و تعهدی تعدیل شده
حسابدار دولت مستقیما با بودجه دولت در ارتباط است؟
همانطور که می دانید ارتباط یک حسابدار با تجارت یک ارتباط کاملا مستقیم و مهم است. بنابراین در حسابداری بخش دولتی نیز یک حسابدار ارتباط مستقیمی با بودجه دولت دارد. زیرا بیشتر آژانس های دولتی در بعضی موارد با بودجه دریافت شده از مالیات ها یا کمک های مالی مختلف تامین می شوند.
بنابراین در این نوع حسابداری نیاز به شفافیت و یکنواختی بیشتری در نحوه گزارش داده های مالی وجود دارد. و این ایجاد شفافیت نیاز به پیروی از اصول و استانداردهای حسابداری در بخش دولتی دارد. به طور کلی این نوع حسابداری یک نهاد مستقل و غیر سیاسی می باشد که به دولت ها کمک می کند که امور مالی خود را به صورت شفاف گزارش دهند.
اصولی که یک حسابدار دولت جهت شفاف سازی داده های مالی باید از آن پیروی کند، با نام مختصر GAAP شناخته می شود. این اصول شامل قوانین و مقررات تعیین شده ای است. این قوانین در راستای ایجاد مراحل حسابداری به صورت یکنواخت و شفاف وضع شده است.
رایج ترین نوع حسابداری دولتی چیست؟
یکی از رایج ترین انواع این نوع حسابداری، حسابداری خزانه می باشد. همانطور که می دانید عملیات های دولت بسیار متنوع است و محدودیت های قانونی و مالی بسیاری دارد. بنابراین عملیات های دولت باید تحت این محدودیت ها انجام شوند. به همین دلیل است که در بخش دولتی حسابرسی به تمام داده های مالی در یک واحد حسابداری غیر ممکن خواهد بود.
بنابراین حسابرسی دولتی در واحدهای متفاوتی انجام می گردد که یکی از این واحدها حسابداری خزانه است. در صورتی که در بخش خصوصی تمام حسابرسی ها تنها در یک واحد حسابداری انجام می شود. اما در بخش دولت معاملات از طریق واحدهای جداگانه حساب می شود.
طبق اصول GAAP خزانه های عمومی موجود در واحدهای حسابداری دولتی در سه گروه تقسیم بندی می شوند. این سه گروه شامل خزانه های دولتی، خزانه های اختصاصی و خزانه های اعتباری است. در خزانه های دولتی، وجوهی که وارد خزانه می شوند، مستقیما با منبع قانونی مانند درآمد مالیاتی یا تخصیصی در ارتباط می باشند.
بنابراین حسابداری که در این واحد کار می کند، محدودیت های بیشتری را تجربه می نماید. در خزانه های اختصاصی، درآمدهای مرتبط با خود آژانس که از طریق خدمات ارائه شده ایجاد شده است، حسابرسی می شود. خزانه های اعتباری نیز شامل حسابرسی به اموری مانند مستمری و سرمایه گذاری بازنشستگی است.
.jpg)
تعریف حسابهای بودجه
پیکره دولت از وزارتخانه ها و ادارات تابعه، سازمان ها و شرکت ها تشکیل شده است. برخی از این ارگانها برای دولت تولید درآمد و برخی محل مصرف درآمدها می باشند. دولت نیز مانند هر سازمان دیگری دارای منابع محدود و طرح ها و برنامه های نامحدود است و نیازمند این است که با در نظر داشتن اولویت ها منابع خود را به امور جاری و پروژه های عمرانی توزیع نماید.
توزیع منابع و صرف آنها طبق برنامه های ابلاغی توسط مجریان اجرایی و کنترل جذب و مصرف شدن منابع در پیکره سازمانی به وسعت دولت امری است بس دشوار. از این رو استقرار سیستم های مکانیزه مالی با بهره گیری از آخرین تکنولوژی نرم افزاری و سخت افزاری اجتناب ناپذیر است.
نکته: با استقرار نرم افزار سامان در هر سازمان امکان پیاده سازی الگوهای یکپارچه مالی بر اساس استانداردها و قوانین جاری حاکم بر نظام دولتی کشور فراهم خواهد شد.
حسابهای بودجه ای بر اساس شیوه عملکرد به دسته های زیر تقسیم می شوند:
- حسابهای اعتبار مصوب
- دستگاه اجرایی
- تخصیص اعتبار
چگونه می توانم با داشتن مدرک حسابداری عمومی، دوره های حسابداری دولتی را بگذرانم؟
یکی از مسیرهای آسان برای مطالعه رشته حسابداری در بخش دولت این است که از طریق مدرک حسابداری عمومی این رشته را مطالعه نمایید. در واقع افرادی که شغل آنها حسابداری است، می توانند تنها با گذراندن دوره های حسابداری در گرایش دولتی این تخصص را کسب کنند.
برای گذراندن این دوره ها لازم است که شما تجربه حسابداری داشته باشید. در این صورت می توانید با گذراندن این دوره ها حتی به صورت غیر حضوری وارد بخش دولتی شوید. در این دوره ها معمولا پنج اصول کلی مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک حسابدار دولت آموزش داده می شود.
مدرسان در این دوره ها سعی می کنند که تمام آنچه یک حسابدار دولت باید بداند را در اختیار او بگذارند. پنج گام اصلی که در این دوره ها آموزش داده می شود، شامل سرفصل های زیر می باشد:
- عناصر حسابداری و صورت های مالی
- اثرات معاملات
- بدهی و اعتبار
- ضبط اطلاعات و وجوه
- بودجه و CAFR
اگر شما هم به عنوان یک حسابدار با تجربه قصد ورود به بخش دولتی را دارید، می توانید این دوره ها را بگذرانید. پس از اتمام این دوره ها مدرک حسابداری دولتی را دریافت کرده و وارد بخش دولتی شوید. البته فراموش نکنید که معمولا بعد از گذراندن هر یک از دوره ها آزمونی جهت آمادگی ورود به دوره بعد از شما گرفته خواهد شد.
موضوعات کلیدی که در گرایش حسابداری دولتی آموزش داده می شود ؟
همانطور که می دانید این گرایش از رشته حسابداری از حساسیت بیشتری برخوردار است. بنابراین افرادی که این گرایش را انتخاب می کنند، موضوعات خاصی را علاوه بر دروس حسابداری عمومی می گذرانند. این موضوعات شامل موارد زیر است:
- محیط دولت و GAAP (اصول و قوانین حسابداری دولتی)
- حسابداری خزانه و مدل گزارشگری مالی
- بودجه بندی
- درآمدها و مخارج
- MFBA
- خزانه های دولتی، خزانه های اختصاصی و خزانه های اعتباری
- صورت های مالی گسترده دولت
- CAFR
- دولت های خاص
- سرریز منابع معوق و جریان های معوق منابع
اما شاید برای شما سوال باشد که آموزش هر یک از این موضوعات با چه اهدافی صورت می گیرد. هدف از آموزش محیط دولت این است که بتوانید جنبه های منحصر به فرد از محیط دولت را مشخص نمایید. لازم است که بتوانید انواع خزانه های دولتی و دسته بندی خزانه ها را شناسایی کنید. به همین دلیل است که تشخیص انواع خزانه های عمومی به شما آموزش داده می شود.
MFBA به معنای تمرکز اندازه گیری و مبنای حسابداری است که با یادگیری آن می توانید از MFBA مناسب جهت تامین اعتبار استفاده نمایید. با یادگیری حسابداری و گزارشگری می توانید نحوه طبقه بندی، اندازه گیری و گزارش درآمدها و مخارج دولت را فرا بگیرید. همچنین می توانید ساختار گزارشگری مالی مورد استفاده دولت را بشناسید.
علاوه بر این، با یادگیری این موضوعات می توانید قالب و الزامات گزارش دهی برای صورت های مالی در سطح دولت را تشخیص داده و دولت های خاص را بشناسید. همچنین می توانید تاثیر دارایی های سرمایه و بدهی های بلند مدت در سطح گزارش خزانه و در سطح صورت های مالی دولت را نیز مشخص کنید.
پنج شغل برتر رشته حسابداری دولتی
پنج شغل برتر این گرایش از حسابداری شامل حسابرس IRS، حسابدار دولت، نماینده خزانه داری، حسابدار رسمی معتبر و مدیر مالی است. فارغ التحصیلان رشته حسابداری به خوبی تمامی دروس مورد نیاز این رشته را دریافت کرده اند. افرادی که دوره حسابداری دولتی را نیز گذرانده باشند به راحتی در بسیاری از مشاغل خوب مرتبط با دولت واجد شرایط می باشند.
به جهت اینکه یک شغل به عنوان شغل برتر محسوب شود باید یک سری ویژگی هایی داشته باشد. این ویژگی ها معمولا برای اکثر افرادی که به دنبال شغل مناسب هستند، اهمیت دارد. به عنوان مثال مواردی از جمله در دسترس بودن شغل مناسب، حقوق رقابتی، پیشرفت شغلی و مزایای عالی از جمله فاکتورهای یک شغل خوب هستند.
با این حال انتخاب یک شغل مناسب در بخش های حسابرسی دولتی به مدرک تحصیلی شما نیز بستگی دارد. مهم است که شما چه درجه ای از این گرایش حسابداری را دریافت کرده باشید. بنابراین می توانید با ارتقا سطح دانش خود، شغل های بهتری را نیز به دست بیاورید. اگر می خواهید راجع به این پنج شغل برتر حسابداری دولتی اطلاعت بیشتری کسب نمایید، لازم است تا آخر این مقاله همراه ما باشید.
حسابرس IRS چه مسئولیت هایی را به عهده دارد؟
حسابرس IRS همانطور که از نام آن مشخص است برای سرویس درآمد داخلی کار می کند. شغل این افراد در تمام طول سال و به خصوص در فصل مالیات بسیار پر مشغله است. کار این حسابرسان بسیار بیشتر از یک پردازش اظهارنامه مالیاتی است.
این افراد اظهارات مالیاتی را برای صحت و رعایت مقررات و قوانین فعلی، بازرسی، حسابرسی و ارزیابی می کنند. علاوه بر این، حسابرسان IRS وظیفه دارند که داده های مالی را جمع آوری و ارزیابی کنند. برقراری ارتباط با مالیات دهندگان، نگهداری اسناد دقیق مالیات ها و آگاهی از کدهای مالیاتی نیز از جمله وظایف این افراد می باشد.
افرادی که قصد ورود به این شغل را دارند، لازم است که مدارک و تجربه هایی در زمینه حسابداری داشته باشند. معمولا بخش های دولتی مواردی از جمله داشتن مدرک حداقل لیسانس را شرط اصلی ورود به این کار می دانند. همچنین لازم است که فرد متقاضی حداقل یک سال سابقه کار در حسابرسی، تجزیه و تحلیل مالیات و حسابداری عمومی داشته باشد.
همه آنچه که لازم است راجع به شغل حسابدار دولت و نماینده خزانه داری بدانید!
افرادی که شغل حسابدار دولت را انتخاب می کنند، باید علاوه بر قوانین حسابداری از قوانین دولت نیز آگاهی داشته باشند. وظایف یک حسابدار دولت شامل ایجاد گزارش های مالی، نظارت بر هزینه ها، بررسی سوابق حسابداری و ارائه توصیه هایی راجع به تخصیص پول و همکاری در توسعه بودجه است. افرادی که قصد ورود به شغل حسابدار دولت را دارند لازم است که دارای مدرک لیسانس یا فوق لیسانس حسابداری بوده و یک تا سه سال سابقه کار داشته باشند.
شغل نماینده خزانه داری همانطور که از نام آن پیداست، مرتبط با وزارت خزانه داری است. این افراد جرایم مربوط به قوانین مالی، سرقت هویت، سیستم های مالی، کلاهبرداری از طریق کارت اعتباری و جرایم مشابه را بررسی و گزارش می کنند. شغل این افراد معمولا از حساسیت بالایی برخوردار می باشد.
حسابداری بخش عمومی چیست؟
حسابداری بخش عمومی شاخه ای از حسابداری است که با طیف وسیعی از مشتریان برای بررسی اسناد مالی، گزارش ها ، مشاوره و افشای اطلاعات از منظر خارجی کار می کند . حسابداران عمومی هم چنین از تهیه صورت های مالی برای تضمین نمایش منصفانه از نتایج ، وضعیت مالی و جریان نقدی شرکت ها پشتیبانی می نمایند. در واقع ، یک حسابدار عمومی قصد دارد اسناد مالی ، گزارش ها و افشای اطلاعات را از منظر خارجی بی اعتبار کند.
اگر چه وظایف شغلی براساس تخصص ، مانند حسابداری مالی یا حسابداری قانونی متفاوت است ، برخی از وظایف مانند اطمینان از صحت اسناد مالی ، کار با بودجه و ارائه مشاوره مالی مشترک می باشند . مدرک لیسانس در حسابداری برای اکثر مقاطع مورد نیاز خواهد بود.
مشاغلی از رشته حسابداری دولتی که کمتر چالش برانگیز هستند
شغل حسابدار رسمی معتبر یکی از مشاغلی است که در مقایسه با پست های دیگر بخش دولتی کمتر چالش برانگیز است. با این حال بهتراست بدانید این شغل اگرچه دردسرهای کمتری دارد اما نیاز به تحصیلات بالاتر داشته و وظایف بیشتری را شامل می شود.
این افراد علاوه بر حسابداری عمومی، با سازمان بورس و اوراق بهادار نیز سروکار دارند. این افراد علاوه بر دارا بودن مدرک لیسانس یا فوق لیسانس، لازم است که دوره های اضافی را نیز بگذرانند. این دوره ها معمولا دوره های 150 ساعته جهت قبولی در آزمون CPA است.
شغل مدیر مالی نیز می تواند یکی از شغل های با دغدغه کمتری باشد. مدیران مالی مسئولیت سلامت مالی سازمان یا یک بخش در نهادهای دولتی را بر عهده دارند. این افراد گزارش های مالی شرکت را مرور کرده و گزارش های فعالیت تجاری و صورت های مالی را تهیه می کنند.
همچنین این افراد به مدیریت کمک می کنند که تصمیم مناسبی را راجع به امور مالی اتخاذ کند. مدیر مالی روند بازار را تجزیه و تحلیل کرده و بر عملکرد سایر کارمندان نظارت می کند. مدیران مالی باید حداقل مدرک لیسانس حسابداری دولتی داشته و پنج سال سابقه کار در یک موقعیت مالی مانند تحلیلگر مالی، حسابدار یا نماینده اوراق بهادار باشند.
بنابراین اگر تصمیم به تحصیل در رشته حسابداری دولتی گرفته اید، لازم است ابتدا مشاغل آن را به خوبی بشناسید. با شناخت مشاغل و وظایف آن ها به خوبی می توانید جهت تحصیل در این رشته ،انتخاب درستی داشته باشید.
نهاد دولتی چیست؟
به واحد سازمانی مشخصی می گویند که با کسب اجازه از قانون تشکیل شده و بیش از پنجاه درصد سرمایه آن متعلق به دولت باشد.
استفاده کنندگان از حسابداری دولتی:
استفاده کنندگان از حسابداری دولتی به دو نوع درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم می شوند که در زیر شرح داده شده است:
الف: استفاده کنندگان درون سازمانی:
مسئولین برنامه ریزی: برای تنظیم بودجه سالانه به طور دقیق.
وزیر یا رئیس موسسه: در اختیار داشتن اطلاعات مالی وزارت خانه یا نهاد مورد نظر جهت نظارت بر فعالیت های اجرایی مدیران.
مدیران سطوح میانی: متناسب با نیاز از اطلاعات حسابداری و مالی استفاده می کنند.
بازرسان و حسابرسان داخلی: جهت ارزیابی تاثیر کنترل های مالی و ارسال گزارش آن به مقامات مربوطه.
ب: استفاده کنندگان خارج از سازمان یا وزارت خانه:
هیات دولت: جهت نظارت و کنترل اطلاعات مالی سازمان های دولتی.
مجلس نمایندگان: نظارت پارلمانی روی بودجه محاسبه شده توسط دیوان محاسبات کشور.
حسابرسان مستقل: طبق اصل 55 قانون اساسی، رسیدگی به حساب های وزارت خانه ها و نهاد های دولتی به عهده دیوان محاسبات کشور می باشد.
مردم: اطلاع از بودجه سالانه کشور و چگونگی اجرای آن.
موسسه مشاوران ارائه دهنده انواع خدمات حسابرسی می باشد.
سیستم حسابداری دولتی
هدف سیستم حسابداری دولتی:
ارایه اطلاعات جهت تصمیم گیری بهتر برای رفاه حال مردم
تمرکز بیشتر روی بخش دولتی
اندازه گیری جریان منابع مالی
به رسمیت شناختن درآمد
مبانی حسابداری دولتی:
حسابداری نقدی
حسابداری تعهدی
حسابداری نیمه تعهدی
حسابداری تعهدی تعدیل شده
حسابداری نقدی تعدیل شده
حساب های مستقل در حسابداری دولتی:
حساب مستقل عمومی
حساب مستقل وجوه جاری
حساب مستقل وجوه درآمد اختصاصی
حساب مستقل وجوه امانی
حساب مستقل وجوه عمرانی
دلایل تهیه کردن صورت های مالی سازمان های دولتی:
صورت های مالی سازمان ها و نهاد های دولتی، بر اساس تامین نیازهای زیر تهیه و تنظیم می شوند:
نیاز قانونی
نیاز نظارتی
نیاز اطلاعاتی
انواع تنخواه گردان در حسابداری دولتی:
تنخواه گردان خزانه
تنخواه گردان استان
تنخواه گردان حسابداری
تنخواه گردان پرداخت
تفاوت های حسابداری دولتی و بازرگانی:
تفاوت در صورت های مالی
اهمیت بر ضرورت تقدم قانون
لزوم نگه داری حساب مستقل در حسابداری دولتی
تفاوت در مبانی مختلف ثبت حسابداری
تفاوت حسابداری دولتی با حسابداری ملی
در حسابداری ملی، فعالیت های اقتصادی یک کشور در مدت زمان یک سال بررسی می شود اما در حسابداری دولتی، از گزارشات مالی برای انجام بررسی ها و تجزیه و تحلیل اقتصادی و اجتماعی استفاده می شود. حسابداری ملی با هدف طبقه بندی فعالیت های مالی مانند تولید، توزیع، ثروت و درآمد کشور فعالیت دارد. اما حسابداری دولتی به ثبت و طبقه بندی فعالیت های مالی و موسسات دولتی در حساب های مستقل و ارائه صورت های مالی می پردازد.
در حسابداری دولتی تمامی دریافت ها و پرداخت ها، درآمدها و هزینه ها، دارایی ها و بدهی های موسسات دولتی ، نگهداری مدارک صحت قانونی بودن امور مالی و در ضمن طبقه بندی اطلاعات مالی، انجام می گردد. امروزه با توجه به گسترش و پیشرفت بخش دولتی و توسعه اقتصادی کشورها، وظایف حسابداری دولتی نیز افزایش یافته است. به منظور افزایش کارایی عملیات سازمان های دولتی، علاوه بر موضوعات محاسباتی، اهداف سیاسی، اقتصادی، ملی نیز از مواردی است که باید به آن توجه داشت.