حسابداران رکن اصلی شرکت های بازرگانی، تجاری و غیره محسوب می شوند؛ حسابداری زبان تجارت است و بدون وجود این علم نمی‌توان به صورت گسترده تجارت کرد. قدمت این علم به اندازه تاریخ بشر است و از اهمیت زیادی برخوردار است. حسابرسان برای اینکه بتوانند موفق ظاهر شوند باید با قوانین حسابداری آشنایی پیدا کنند و به طور حرفه‌ای بر آنها مسلط شوند.
قوانین حسابداری بسیار گسترده بوده و توضیح آنها خارج از حوصله این نوشتار است؛ اما در این نوشتار سعی شده به ۱۰ تا از مهمترین قوانین حسابداری اشاره شود. تسلط به این قوانین می تواند شما را سرآمد سایر حسابرسان کرده و باعث شود تا بتوانید کارهای مهم تری را به دست بگیرید.
استانداردهای حسابداری چیست؟
اولین قانون که حسابرسان باید به آن مسلط باشند؛ آشنایی با استاندارد های حسابداری است که توسط سازمان حسابرسی هر کشور به طور جداگانه تدوین می‌شود؛ این استانداردها شامل استانداردهای مربوط به صورتهای مالی، جریان های نقدی، ذخایر، بدهی ها و درآمدهای احتمالی، استانداردهای مربوط به گزارش عملکرد مالی، حسابداری موجودی مواد و کالا، حسابداری قراردادهای بلندمدت، استاندارد حسابداری مخارج تأمین مالی، استاندارد آثار تغییر در نرخ ارز و غیره است که حسابداران باید به آن ها تسلط داشته باشند.
این استانداردها به بنیان سیاست ها و روش های حسابداری می پردازند؛ این استانداردها باعث می شوند تا گزارش های مالی شفاف تر باشند از این رو هرکسی که به این استانداردها بیشتر تسلط داشته باشد در حسابداری حرفه ای تر است.
قانون مالیات های مستقیم چیست؟
قانون مالیات های مستقیم دومین قانونی است که حسابداران حرفه ای به آن تسلط دارند؛ در این قوانین به مواردی چون قانون حقوق پرسنل، اشخاص مشمول این قانون، مالیات بر دارایی، مالیات بر درآمد، سازمان های مراجع مالیاتی و غیره پرداخته می شود.
یکی از وظایف حسابرسان حساب کردن مالیات های مستقیم و غیر مستقیم است؛ در واقع حسابرسان باید به این قوانین مسلط باشند تا بتوانند مقدار مالیات پرداختی را محاسبه نمایند. زیرا در این قوانین افراد مشمول معافیت مالیاتی و افرادی که باید مالیات پرداخت کنند؛ به دقت بیان شده است؛ حسابرسان شرکت ها باید بررسی نمایند که شرکت مربوطه جزو کدام دسته است و اگر جزو شرکت هایی است که باید مالیات پرداخت نمایند؛ مالیات پرداختی آنها چه مقدار است.
قانون مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
افرادی که در زمینه عرضه کالا، صادرات و واردات کالا و ارائه خدمت فعالیت می کنند؛ افراد مشمول این قانون هستند.منظور از ارزش افزوده، افزایش ارزش پولی کالا در فرآیند تولید است. به بیان ساده تر ارزش افزوده اختلاف بین ارزش یک کالای تولیدی با مجموع ارزش مواد اولیه آن است.
مالیات بر ارزش افزوده جزو نظام های مالیاتی غیرمستقیم است و از مالیات های رایجی است که دولت از افراد مشمول اخذ می نماید؛ از آنجا که عدم پرداخت این مالیات جریمه های سنگینی در پی دارد؛ حسابرسان شرکتهای مشمول باید به این قوانین مسلط باشند و به طور دقیق میزان مالیات بر ارزش افزوده را حساب نمایند تا از جریمه شدن شرکت جلوگیری کنند.
لزوم آشنایی حسابداران با قانون تجارت
حسابرسانی که در بانک ها، دفاتر مالی، شرکت های بازرگانی، اداره دارایی، شرکت های تعاونی و غیره مشغول فعالیت هستند باید به قوانین تجارت اشراف داشته باشند. برای تقسیم سود بین شرکا و تعیین سهم سهامداران نیاز است تا حسابرسان به قوانین تجارت مسلط باشند.
لزوم آشنایی حسابداران با قانون حمایت از حقوق مصرف کننده
حسابرسان فعال در کارخانجات و شرکت های تولیدی از جمله حسابدارانی هستند که باید با قوانین مربوط به حمایت مصرف کننده آشنا باشند؛ زیرا طبق این قوانین محاسباتی از جمله تعیین میزان سود تولید کننده، شرایط مرجوع کردن کالا و میزان هزینه پرداختی به مشتری، مفاهیم مربوط به عمده فروشی و انواع آن، مفاهیم مربوط به خرده فروشی و انواع آن و بررسی میزان سود با توجه به نوع فروش، تصمیم گیری در رابطه با قیمت بر عهده حسابرسان است. حسابداران در صورتی می توانند این وظایف را به خوبی انجام دهند که با قوانین تجارت آشنایی داشته باشند.
قوانین مربوط به بودجه
قوانین مربوط به بودجه مهمترین قوانینی است که حسابداران باید به آن مسلط باشند؛ بدیهی است که یک سازمان یا شرکت بزرگ با مدیریت صحیح بودجه می تواند به اهداف خود برسد؛ حسابرسان در صورتی که به این قوانین مسلط باشند می‌توانند به صورت صحیح بودجه بندی شرکت را به دست گرفته و مشکلات مربوط به بودجه را رفع نمایند.شرکت با کمک حسابرسان می‌تواند با توجه به موقعیت هر بخش شرکت بودجه مربوط به آن را تخصیص دهد. با کمک حسابرسان می توان برای هزینه بودجه در مسیر صحیح برنامه ریزی نمود.
لزوم آشنایی حسابداران با قوانین مربوط به چک
هفتمین قانونی که باید حسابرسان حرفه ای به آن مسلط باشند؛ قوانین مربوط به چک است. چک امروزه به یکی از اسناد پرکاربرد در معاملات تبدیل شده است؛ از این رو حسابرسان باید به قوانین مربوط به صدور چک، نحوه دریافت دسته چک، نحوه طلب وجه در صورت برگشت خوردن چک، اثرگذاری چک برگشتی بر صاحب حساب چک، نحوه بازگرداندن اعتبار صاحب چک در صورت برگشت خوردن چک آشنایی داشته باشند.
البته قوانین مربوط به چک بسیار وسیع بوده و به همین موارد محدود نمی‌شود؛ دانستن برخی از قوانین مربوط به چک می تواند باعث شود که بتوانید یک معامله پرسود را رقم بزنید؛ اگر حسابرسان به این قوانین مسلط باشند می‌توانند به شما در نتیجه بخش بودن معاملات کمک نمایند.
قوانین مربوط به مجازات اسلامی
قوانین مربوط به مجازات اسلامی هشتمین قانونی است که حسابرسان باید به آنها مسلط باشند. شاید برای شما این سوال پیش بیاید که لزوم تسلط حسابرسان به این قوانین چیست؟
همانطور که ملاحظه می کنیم امروزه با گسترش شرکتهای تجاری و گسترش بازار سرمایه و استقبال بسیاری از شرکت ها از بورس و گسترش روند خصوصی سازی در کشور، استخدام حسابرسان نسبت به دیگر افراد در صدر قرار گرفته است.
با گسترش بازار سرمایه و شرکت های خصوصی و تجاری حسابداران جزو اصلی ترین و موثرترین اقشار به حساب می آیند؛ از این رو تمرکز بر عملکرد حسابرسان و لزوم نظارت بر کار حسابرسان در اولویت قرار گرفته است.
همانطور که می دانید حساسیت و تأثیر حسابداری در امور مالی یک شرکت یا سازمان بسیار بالا است؛ به همین سبب قوانینی برای نظارت بر کار حسابرسان وضع شده است تا در صورت قصور در عملکرد آنها طبق قوانین مجازات اسلامی با آنها برخورد شود.آگاهی از قوانین مجازات اسلامی توسط حسابرسان باعث می شود تا آنها نسبت به انجام وظایف خود حساسیت بیشتری به خرج دهند و بدانند در صورت تخلف با آنها برخورد خواهد شد.
قانون کار و بیمه
قانون کار نهمین قانونی است که می تواند جایگاه شما را به عنوان حسابدار حرفه ای ارتقا دهد. عقد قراردادهای مالی، محاسبه حقوق کارگر و کارمند، محاسبه اضافه کاری پرسنل، تسویه حساب قانونی، بررسی شرایط پرداخت کمک عائله مندی، بررسی سابقه بیمه و حق بیمه کارمندان از جمله وظایف حسابداران در اداره جات دولتی و خصوصی است که برای انجام این وظایف به نحو احسن لازم است تا حسابرسان به قوانین مربوط به کار و بیمه آشنایی داشته باشند.قوانین مربوط به ترک کار و بیمه بیکاری از جمله قوانینی است که لازم است حسابرسان به آن تسلط داشته باشند.
آییین نامه تحریر دفاتر قانونی
بهتر است بدانید که تمامی محاسبات مالی شرکت ها و بنگاه های بزرگ اقتصادی در دفاتری به اسم دفاتر قانونی انجام می شود. داشتن این دفاتر برای تمامی شرکت ها الزامی است زیرا زمانی که بازرسان برای بازرسی به شرکت ها مراجعه می‌کنند؛ دفاتر قانونی را مورد بررسی قرار می‌دهند. به همین سبب نیاز است تا حسابداران با آیین‌نامه و روش های نگارش در این دفاتر آشنایی داشته باشند.
لزوم آشنایی حسابداران با قوانین
قوانینی که در سرتیترهای قبل ذکر شد از جمله مهمترین قوانینی است که حسابرسان باید با آن ها آشنایی داشته باشند؛ قوانین دیگری مانند قوانین تأمین اجتماعی، قانون مالیاتهای غیر مستقیم، قوانین مربوط به تجارت الکترونیکی و سایر قوانین مدنی مربوط به معاملات و اسناد حقوقی و تجاری از جمله قوانینی است که حسابداران در صورت تسلط بر آن ها می توانند عملکرد بهتری از خود نشان دهند.
با توجه به شرایط کاری لازم است تا حسابرسان به مجموعه ای از این قوانین تسلط پیدا کنند؛ به عنوان مثال اگر قرار است یک حسابدار در اداره بیمه مشغول به کار شود لازم است به قوانین مربوط به بیمه مسلط شود؛ یا مثلاً اگر قرار است حسابدار در یک شرکت بازرگانی صادراتی مشغول به کار شود نیاز است تا به قوانین تجارت و قوانین مالیاتی و چک مسلط باشد؛
یا اگر قرار است به عنوان حسابدار در کارخانه مشغول به کار شود نیاز است تا با قوانین مربوط به حمایت از مصرف کننده، قانون کار و بیمه، قانون مالیات های مستقیم و غیرمستقیم، قانون چک و قانون مالیات بر ارزش افزوده آشنا باشد.برای یادگیری این قوانین می توانید با وکلای پایه یک دادگستری مشورت نمایید.در هنگام مصاحبه کاری در خصوص اطلاعات شما در مورد این قوانین سوالاتی پرسیده می شود.