شاید برای اولین بار باشد که نام ارز دیجیتال به گوشتان خورده است. ارز دیجیتال در واقع یک واحد پول است که به صورت اینترنتی ذخیره، خرید و فروش می شود. از آن جایی که مدت کمی است که این نوع پول وارد دنیای اقتصادی شده است هنوز در مسائل حسابداری آن مشکلات مبهم و شناخته نشده ای وجود دارد.
شاید نام بیت کوین بارها و بارها به گوش شما خورده باشد اما نمی دانستید این بیت کوین چیست. بیت کوین در واقع یک نوع ارز دیجیتال است که آن هم مثل سایر ارزهای دیجیتال از صفر شروع می شود و تا یک به پایان می رسد.
در واقع بهتر است خدمت شما عرض کنیم که این ارز دیجیتال در همه ی کشورها یک ثبات خاص و مشخصی ندارد. برخی از کشورها خرید و فروش آن را غیر قانونی می دانند و برخی دیگر خیر با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد نکات مهم و ارتباط آن با حسابداری ارزهای دیجیتال آشنا شویم.
انواع دیگر ارزهای دیجیتال
همان طور که در بخش قبلی یکی از این ارز های دیجیتال را به شما معرفی کردیم بهتر است شما را با دیگر انواع این ارزها نیز آشنا کنیم.
- ریپل
- اتریوم
- ای او اس
- نئو
- استلار
- زی کلاش
این ها ارز دیجیتال هستند که معمولاً در کشور ما نه غیر قانونی هستند و نه جز ارز های قانونی به شمار می روند بیشتر به عنوان کالا شناخته می شوند تا پول و ارز. لازم به ذکر است که اگر این ارزهای دیجیتالی قانونی باشند هر گونه خرید و فروش و به دنبال آن کسب سود از این ارز ها مشمول مالیات خواهند بود اما در صورتی که قانونی شناخته نشوند مالیاتی به آن ها تعلق نمی گیرد.
علاوه بر این ها در کشور هایی مثل آلمان، ژاپن، اسلوونی، استونی، پرتغال ، مالت، بلاروس و چند کشور دیگر ارزهای دیجیتال مشمول مالیات نیستند اما برای مثال شاید گفتنش خالی از لطف نباشد اگر بدانید در کشوری مثل چین مبادله ی ارزهای دیجیتال غیر قانونی می باشد.
نکته ی مهم در ارتباط با حسابداری ارزهای دیجیتال این است که این نوع دارایی جدید است پس مسائل مربوط به حسابداری آن جدید است و هنوز قوانینی برای آن وضع نشده است و معمولاً مالیاتی به آن ها تعلق نمی گیرد اما شایان به ذکر است که در کشور ایران ارز دیجیتالی یک کار پر ریسک به حساب می آید.
نکات مهم در ارتباط با حسابداری ارزهای دیجیتال
با این که این نوع ارزها هنوز آن طور که شاید و باید به رسمیت شناخته نشده اند اما بهتر است که با این حال یک سری اطلاعات کلی در رابطه با این ارزهای دیجیتال داشته باشیم که بدانیم در هنگام برخورد با این نوع ارزهای دیجیتال چگونه آن ها را شناسایی و یا ثبت کنیم. لازم به ذکر است که هنوز اطلاعات دقیق و مشخصی در این رابطه وجود ندارد اما چندین نکته هستند که دانستن آن ها خالی از لطف نیست پس در بخش های بعدی با ما همراه باشید تا بررسی کنیم در هنگام برخورد با این موارد باید چه کنیم.
اولین نکته مهم در ارتباط با حسابداری ارزهای دیجیتال
قبل از هر چیزی بهتر است این ارز را در کشور خودمان بررسی کنیم و بدانیم که این نوع ارز تا چه میزانی در کشور ما رایج و یا قانونی است. هنوز به صورت رسمی جایی اعلام نشده است که ارزهای دیجیتالی در ایران قانونی و یا غیر قانونی هستند اما می توان گفت که این نوع ارزها در ایران به عنوان یک واحد پولی شناخته نمی شوند و بیشتر به چشم یک کالای مورد معامله دیده می شوند که می توان با این کالاها سرمایه گذاری کرد
. اگر شما نیز به عنوان حسابدار یک شرکت وظیفه ی ثبت کردن این نوع ارز را دارید بهتر است مانند سایر سرمایه ها در امر سرمایه گذاری با آن برخورد کنید و همانند آن ها ثبت کنید. دقت کنید چنان چه این ارز دیجیتالی قانونی شناخته شود پس سود و زیان آن مشمول مالیات قرار می گیرد در غیر این صورت ارزهای دیجیتالی در ایران نیز مشمول مالیات نیستند.
نکته ی دوم در رابطه با حسابداری ارزی دیجیتال
بحث بعدی که در این رابطه باز می شود بهای تمام شده ی کسب این نوع ارزها است به گونه ای که ارزش بازار و بهای تمام شده ی این ارزها امروزه به یک چالش تبدیل شده است. اما همان طور که قطعاً بیشتر شما می دانید این ارزهای دیجیتالی به عنوان پاداش به کاربر داده می شوند و بهای تمام شده ی آن نیز میزان وقت و انرژی و اینترنت و برقی است که برای کسب آن مصرف کرده اید اما خب داشتن ارز دیجیتالی و کار کردن با آن سبب کسب درآمد برای شما می شود و همان طور که در نکته ی اول گفتیم اگر قانونی باشد باید مالیات آن را بپردازید اما امروزه و با توجه به رسمی نشدن این ارزها و معافیت های مالیاتی که شامل این ارزها می شود فعلاً نیازی به پرداخت مالیات نیست.
نکته ی سوم در رابطه با حسابداری ارز دیجیتال
با توجه به پیچیدگی این نوع ارزها مسائل مربوط به حسابداری یک نوع ارز نیز به حد کافی پیچیده است حال تصور کنید که نوع این ارزهای پیچیده بیشتر نیز شود قطعاً کار را برای شما به عنوان حسابدار یک شرکت سخت تر می کند از این رو ما می گوییم که بهتر است این ارزهای دیجیتالی خریداری شده از یک نوع مشخص باشد و شایان به ذکر است که ارزش بازار این نوع ارز در همان روز مشخص و شناسایی می شود زیرا ممکن است تغییراتی در ارزش این نوع پول ها شود که امروزه مشخص نیست هر چند که حدود ۱۰ سالی هست که این واحد های پول به دنیای اقتصادی کشورها پا نهاده اند و ما روز به روز شاهد تغییرات ارزشی این ارزها خواهیم بود.
نکته ی چهارم در رابطه با حسابداری ارز دیجیتال
قطعاً شما نیز می دانید که اگر کالا یا پولی را بخواهید کسب کنید باید در قبال آن هزینه ای بپردازید حال می خواهد این هزینه شامل پول و یا خدماتی باشد یا این که شما وقت و انرژی خود را برای کسب آن صرف کرده اید. قطعاً برای شما نیز پیش آمده است که روزها پشت سر هم وقت و انرژی خود را برای کسب چیزی وسط گذاشته اید تا به مورد دلخواه خود برسید.
یکی از نکات مهم در ارتباط با حسابداری ارزهای دیجیتالی این است که شما هر گونه بهایی پرداخته اید تا این نوع ارزهای دیجیتال را کسب کرده اید یا اگر بخواهیم به زبان حسابداری راحت تر بگوییم میزان بهای تمام شده ی کالای کسب شده را شناسایی، محاسبه و سپس ثبت کنید حتی اگر در دارایی های خود چند نوع ارز دیجیتال دارید بهتر است بهای تمام شده تعدیلی آن را به صورت دقیق محاسبه کنید. همچنین بهتر است که بهای تمام شده ی هر نوع ارز را به صورت جداگانه ثبت کنید. مطالب جذاب در رابطه با حسابداری ارزهای دیجیتالی هنوز تمام نشده است در بخش های بعدی نیز ما را همراهی کنید.
نکته ی پنجم در رابطه با حسابداری ارز دیجیتال
یک نکته ی بسیار مهم در رابطه با حسابداری ارز دیجیتال وجود دارد که شاید مهم ترین نکته در این رابطه باشد. این نکته تلاش می کند تا به شما بگویید اگر در کشور ما یک روز ارز دیجیتال پول تلقی شد و یا همین امروز که به عنوان کالا شناخته می شود شما می توانید ارزش روز بازار آن را شناسایی کنید.
اگر بخواهیم کمی موضوع را برای شما باز کنیم باید خدمت شما عرض کنیم که به عنوان مثال: اگر شما برای یک شرکت کار می کنید و آن ها به جای دستمزد به شما ارز دیجیتالی دادند مثلاً 100/000 بیت کوین ارزش بازار این ارز دیجیتال در همان روز محاسبه می شود یعنی ضریب بیت کوین در مبلغی که در آن روز می ارزد محاسبه می شود.
نکته ی ششم در رابطه با حسابداری ارز دیجیتال
شما به عنوان یک حسابدار به این مسئله واقف باشید که از آن جایی که تشخیص صاحب این نوع ارزها کمی سخت است معمولاً از این نوع ارزهای دیجیتال به عنوان راه فرار از مالیات و یا حتی برای پول شویی استفاده می شود و متأسفانه کار قانونی کردن این نوع ارزها کمی دشوار است پس اگر ارز دیجیتال دارید حتماً آن ها را ثبت کنید که خدای نکرده به مشکلی برنخورید.
آخرین نکته در این رابطه
درست است که این ارزهای جدید کمی هیجان انگیز هستند و افراد زیادی تمایل دارند که به وسیله ی خرید و فروش آن ها سرمایه گذاری کنند اما شایان به ذکر است که سرمایه گذاری به وسیله ی این نوع ارزها یک کار پر خطر و پر ریسکی به شمار می رود پس با نهایت آگاهی وارد آن شوید که خدای نکرده دچار ضرر نشوید.