صورت جریان وجوه نقد چیست؟

به طور کلی در حسابداری، صورت های مالی به چهار دسته ی ترازنامه، صورت سود وزیان، صورت سود وزیان جامع و صورت جریان وجوه نقد دسته بندی میشوند. در ایران صورت های مالی تا پیش از انقلاب تنها محدود به ترازنامه ،صورت سود و زیان و صورت سود وزیان انباشته بود.

از آنجا که صورت سود و زیان برمبنای حسابداری تعهدی است، امکان دارد سود خالص جریان نقد عملیات را به خوبی نشان ندهد و گاهی ممکن است که شرکت سود خالص و رو به رشد داشته باشد ولی به علت عدم توانایی درایجاد جریان نقد دچار مشکل اساسی و ورشکستگی گردد که برای رفع این مشکلات از صورت جریان وجوه نقد که براساس مبنای نقدی تهیه میشود استفاده خواهد شد. صورت جریان وجوه نقد یکی از گزارش های مالی سه ماهه می باشد که هر شرکت سهامی در بورس موظف به گزارش آن است.

صورت جریان وجوه نقد چیست؟ صورت جریان وجه نقد، گزارشی از جریان نقدینگی در فعالیت‌های عملیاتی، مالی و سرمایه‌گذاری یک شرکت می باشد و از اهمیت بسیار بالایی برای بقای یک کسب‌و‌کار برخوردار است.

این موضوع یکی از اصلی‌‌ترین گزارش‌‌های مالی مورد استفاده در ساخت یک مدل سه گزارشی محسوب میگردد. طبقه‌‌بندی‌‌های اصلی موجود در گزارش گردش‌‌مالی:

• فعالیت‌‌های عملیاتی
• فعالیت‌‌های سرمایه‌‌گذاری
• فعالیت‌‌های مالی

در یک شرکت است که به ترتیب تنظیم می‌‌شوند. پول کلی ایجاد و یا مصرف شده از هر کدام از این فعالیت‌‌ها برای رسیدن به تغییر کلی پولی در طول دوره خلاصه شده است و سپس با تراز مالی ورودی برای رسیدن به انتهای گزارش گردش مالی یا همان تراز مالی پایانی، ترکیب می‌‌شود.

صورت جریان وجوه نقد چه چیزهایی را نشان می دهد؟

این گزارش اطلاعات اضافی مربوط به تمامی جریان های نقدی ای که یک شرکت برای عملیات جاری خود و سرمایه گذاری دریافت میکند وبه علاوه همه ی جریان های خروجی پول را که برای فعالیت های تجاری وسرمایه گذاری در یک بازه ی زمانی انجام می شود را نمایش می دهد. این صورت علت تغییرات وجه نقد و شبه نقد و خلاصه ای از فعالیت های سرمایه گذاری، عملیاتی و تامین مالی را در طی یک بازه ی  زمانی ارائه می کند.

صورت جریان وجوه نقد به ما نشان میدهد که چه مقدار وجه نقد در طی دوره ی حسابداری در یک سازمان ایجاد ومصرف شده است ونیز آنهارا بر حسب نوع فعالیت سازمان طبقه بندی می نماید.در نتیجه گزارش صورت جریان وجوه نقد که توسط حسابداری شرکت ها و یا شرکت های خدمات حسابداری تهیه می شوند اطلاعات مفیدی را در رابطه با فعالیت های یک سازمان درایجاد وجه نقد از طریق عملیات، جهت پرداخت سود سهام، پرداخت بدهی ها، سرمایه گذاری مجدد در سازمان جهت افزایش ظرفیت عملیاتی ونگهداری در اختیار ما قرار می دهد.

همینطور درمورد فعالیت های تامین مالی یک سازمان که شامل بدهی و حقوق صاحبان سرمایه است اطلاعاتی را ارائه میکند. هدف اصلی از تهیه ی صورت جریان وجوه نقد بررسی دلایل تغییرات وجوه نقد در یک بازه ی زمانی می باشد.

فواید صورت جریان وجوه نقد :

در کل هدف از تهیه ی صورت گردش جریان وجوه نقد اطلاع و دسترسی به اطلاعات گردش مالی شرکت است اما در زیر مجموعه این هدف تهیه ی صورت جریان وجوه نقد فواید دیگری نیز دارد که به چند مورد از آن اشاره خواهیم کرد:

• در کنار دیگر صورت های مالی اساسی و ابزار های مالی مانند نسبت های مالی و اهرم ها برای اندازه گیری انعطاف پذیری مالی شرکت و تحلیل ها استفاده میگردد.
• برای برنامه ریزی جریان های نقدی و توان ایجاد این جریان ها در آینده بکار برده می شود.
• ارزیابی قدرت پرداخت بدهی ها و سود سهام
• شناخت منابع تامین مالی و کنترل جریان آنها برای مدیریت ریسک و بازده
• ارزیابی تاثیر رخداد های غیر نقدی

ساختار صورت جریان وجوه نقد :

صورت گردش وجوه نقد طبق استاندارد IFRS جریان های مالی شرکت را در ۳ قسمت نشان می دهد:

1.جریانات نقدی ناشی از فعالیت های عملیاتی

2.جریانات نقدی ناشی از فعالیت های سرمایه گذاری

3.جریانات نقدی ناشی از فعالیت های تامین مالی

اما طبق استاندارد های ایران و سازمان بورس ، شرکت ها در گزارش های مالی که در سامانه کدال منتشر می نمایند صورت جریان وجوه نقد را در ۵ قسمت ارائه می کنند که شامل موارد زیر می باشند:

1.جریانات نقدی ناشی از فعالیتهای عملیاتی

2.جریانات نقدی ناشی از بازده سرمایه گذاری ها و سود پرداختی بابت تامین مالی

3.جریانات نقدی ناشی از مالیات بر درآمد

4.جریانات نقدی ناشی از فعالیت های سرمایه گذاری

5.جریانات نقدی ناشی از فعالیت های تامین مالی

چرا جریان وضعیت نقدی مهم است؟

دو نوع حسابداری وجود دارد: حسابداری تعهدی و حسابداری نقدی

حسابداری کسب و کار‌ تعهدی توسط شرکت‌های دولتی استفاده می‌گردد و روشی که در آن عایدی یک شرکت به‌ منزله‌ی درآمد آن می باشد و نه اینکه شرکت وجوهی را دریافت کرده باشد. هزینه‌ها گزارش می‌شوند حتی اگر هیچ پرداخت نقدی صورت نگرفته باشد.

به عنوان مثال اگر یک شرکت یک فروش را گزارش دهد، سود آن در صورت سود و زیان شناسایی خواهد شد، اما شرکت وجهی را تا پس ازآن تاریخ دریافت نخواهد کرد. ازنقطه‌ نظر حسابداری، شرکت سودی را که از طریق فعالیت های صورت سود و زیان کسب کرده است را باید مالیات درآمد پرداخت نماید، اگرچه هیچ تبادل پولی صورت نگرفته است.

همینطور در این معادله احتمالاً پول نقد در ابتدا از شرکت برای خرید تجهیزات و تولید محصولات برای فروش و یا خرید مواد اولیه خارج‌شده است. در چنین کسب‌وکارهایی، معمول است که مشتریان پرداخت صورتحساب را به ۳۰،۶۰ و یا حتی ۹۰ روز بعد به تعویق بیاندازد. فروش انجام‌شده یک مطالبه قابل دریافت می باشد که مادامی‌که پول دریافت نشود، تأثیری بر نقدینگی شرکت نخواهد داشت.

حسابداری نقدی یک روش حسابداری می باشد که درآمدها در مدت ‌زمانی که دریافت شده‌اند، گزارش می‌شوند و هزینه‌ها در زمان دقیقی که آن‌ها پرداخت ‌شده‌اند، نیز گزارش می‌شوند. به‌عبارتی ‌دیگر، درآمد و مخارج زمانی گزارش داده می شوند که پول نقد دریافت و پرداخت‌ شده باشد.

سود شرکت به‌عنوان درآمد خالص در وضعیت درآمدی صورت سود و زیان خود را نشان می‌دهد. درآمد خالص آخرین سطر گزارش یک شرکت می باشد. اگرچه از طریق حسابداری تعهدی، درآمد خالص لزوماً به معنای دریافت تمامی وجوه پرداختی توسط مشتریان نمی باشد.

از طریق دیدگاه حسابداری، یک شرکت می‌تواند سود رسان نیز باشد. اما اگر دریافتی‌ها به تعویق بیافتند و یا پرداخت نشوند، شرکت می‌تواند دچار مشکلات مالی گردد. حتی شرکت‌های پرسود نیز در مقاطعی با مدیریت کنترل جریان نقدی مشکل داشته‌اند. به همین خاطر وضعیت جریان نقدی یک ابزار مهم برای تحلیلگران و سرمایه‌گذاران می باشد.

فواید تهیهٔ صورت جریان وجوه نقد در یک سازمان :

1. ابزاری برای مشخص کردن عملکرد مالی یک سازمان است.
2. به همراه سایر صورت‌های مالی اساسی برای اندازه‌گیری انعطاف‌پذیری مالی استفاده می‌شود.
3. برای ارزیابی جریان‌های نقدی آتی مورداستفاده قرار می‌گیرد
4. ابزاری برای ارزیابی توان ایجاد گردش وجوه نقد در آینده است
5. ارزیابی توان تأمین تعهدات پرداخت سود سهام و نیاز واحد به تأمین مالی خارجی
6. ارزیابی دلایل تفاوت میان سود حسابداری و دریافت‌ها و پرداخت‌ها
7. ارزیابی آثار رویدادهای غیر نقدی مربوط به فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی

سخن پایانی :

برای پا برجا نگه داشتن یک شرکت و یا کسب وکار، استفاده از وجوه نقد الزامی می باشد. درک اینکه پول‌ها از کجا می‌آیند و این  پول‌ها کجا مصرف می‌شوند می‌تواند شما را در انجام تعهدات مالی یاری نماید. از صورت جریان وجوه نقد و همینطور پیش‌بینی جریان نقدی استفاده نموده و موضع شرکت در قبال پول نقد مشخص گردد. شما می‌توانید برای ایجاد و یا درک صورت جریان وجوه نقد و پیش‌بینی جریان نقدی با متخصصین مالی صحبت و مشورت نمایید.