در این مقاله قصد داریم برای شما توضیح دهیم که حق العمل کاری چیست و در قانون تجارت به چه معنایی می باشد همچنین شما در این مقاله می آموزید که حق العمل کار به چه کسی می گویند و او چه کار هایی را انجام می دهد. برای درک تمام مفاهیم مربوط به این موضوع تا پایان مقاله همراه ما باشید.
حق العمل چیست؟
حق العمل به پولی گفته می شود که به ازای انجام کاری به حق العمل کار داده می شود. در واقع می توان به عنوان کارمزد نیز آن را تعبیر کرد. در تجارت، حق العمل به پولی که در ازای فروش یک محصول از صاحب آن محصول دریافت می شود می گویند. این مفهوم در حسابداری مورد استفاده قرار می گیرد و حسابداران با این اصطلاح به خوبی آشنا هستند. نامی که در عرف برای حق العمل استفاده می شود و همه آن را می شناسند کمیسیون است.
حق العمل کار چه کسی است؟
حق العمل کار به کسی گفته می شود که بر حسب قراردادی که با فرد دیگری که آمر نامیده می شود می بندد از جانب وی معامله تجاری یا فروش کالا را انجام می دهد و در قبال آن دستمزد یا حق العمل دریافت می کند. این معامله به دستور آمر انجام می شود و این امکان وجود دارد که حق العمل کار طبق خواست آمر معامله را به نام خود انجام دهد و نامی از آمر در معامله نیاورد.
تعریفی ساده ای از حق العمل کاری :
حق العمل کاری در واقع وکالتی است که به فردی برای انجام امور تجاری داده می شود. در واقع به قراردادی که میان حق العمل کار و کارفرما منعقد می شود که به موجب آن فرد حق العمل کار از طرف کارفرما وکالت انجام معاملات تجاری را خواهد داشت حق العمل کاری گفته می شود.
چه افرادی می توانند حق العمل کاری انجام دهند؟
انجام اینکار برای هر فردی که از عهده آن بر آید امکان پذیر است در واقع سلسله مراتب و قانون خاصی ندارد حتی افراد حسابدار نیز می توانند در این زمینه فعالیت کنند. فقط کافی است در این زمینه استعداد و علم کافی را داشته باشند.
تفاوت حق العمل کاری با وکالت یا نمایندگی چیست؟
شاید تا این قسمت مقاله به نظر شما حق العمل کاری شباهت زیادی به وکالت یا نماینده قانونی داشته باشد و این سوال برایتان پیش بیاید که چرا نام وکیل را روی حق العمل کار نمی گذارند. در پاسخ باید بگوییم در حق العمل کاری فردی که به عنوان حق العمل کار فعالیت می کند این امکان را دارد که هیچ نامی از آمر یا شخصی که برای وی کار می کند به میان نیاورد و طرف دیگر معامله نیز هیچ اطلاعی ازآمر نداشته باشد و فقط حق العمل کار را بشناسد اما در وکالت این طور نیست و وکیل و موکل برای طرف مقابل کاملا مشخص و شناخته شده هستند.
مزایای استفاده از حق العمل کاری در تجارت :
مهم ترین مزیت استفاده از حق العمل کاری این است که بسیاری از افرادی که در حیطه تجارت فعالیت می کنند یا زمان کافی و یا مهارت کافی برای یافتن مشتری و بستن قرارداد های تجاری ندارند لذا این وظیفه را به افرادی که در این زمینه مهارت و تجربه کافی دارند می سپارند. یکی دیگر از مزایای آن نیز فاش نشدن نام معامله گر واقعی است که بسیاری از افراد تمایل ندارند در معاملات تجاری شناخته شوند.
مسئولیت های حق العمل کار :
حق العمل کار باید مسئولیت های زیر را در قبال آمر انجام دهد:
- وظایف محوله که طبق قرارداد با آمر به عهده گرفته است را به نحو احسنت و کامل انجام دهد.
- در صورت درخواست آمر معامله را به نام خود انجام دهد و نامی از آمر به میان نیاورد.
- در معامله هیچ نفعی را برای خود در نظر نگیرد و به دستمزد خود یا همان حق العمل راضی باشد.
- حق العمل کار باید امین آمر باشد و آمر را در جریان تمام مراحل معامله قرار دهد.
تفاوت دلال و حق العمل کار چیست؟
شاید حق العمل کاری با دلالی شباهت زیادی داشته باشد اما تفاوت های مهمی نیز بین این دو وجود دارد در دلالی فردی که دلال نامیده می شود به عنوان یک واسطه عمل می کند و طرفین معامله را به یکدیگر معرفی کرده و تلاش می کند به اصطلاح معامله جوش بخورد و در ازای این کار نیز مزدی که همان حق دلالی است دریافت می کند در واقع یک دلال از جانب یکی از طرفین معامله نماینده یا نایب نیست، اما در حق العمل کاری شخصی که حق العمل کار نامیده می شود.
در واقع نماینده یکی از طرفین معامله است و از جانب آمر معامله را انجام می دهد و گاهی به دستور آمر معامله را به نام خود انجام می دهد و در قبال انجام معامله تعهداتی را به عهده می گیرد، در واقع مسئولیت حق العمل کار بیشتر از دلال است و باید هم تعهدات قید شده در معامله را در مقابل طرف معامله انجام دهد و هم دستورات آمر را اجرا کرده و تمام مراحل معامله را به وی اطلاع دهد.
حق العمل کار گمرک :
علاوه بر تجارت و انجام معاملات تجاری که توسط حق العمل کار و از جانب آمر انجام می شود در گمرک نیز فردی که از جانب صاحب کالا مراحل گمرکی و ترخیص کالا را انجام می دهد حق العمل کار گمرک نام دارد. نام دیگر این فرد در قوانین گمرکی کارگزار گمرک می باشد.
چه افرادی می توانند حق العمل کار گمرک شوند ؟
بر خلاف حق العمل کاری در تجارت که همه افراد با کسب مهارت کافی می توانند در آن شروع به فعالیت کنند در حیطه حق العمل کار گمرک شرایط و ضوابط خاصی وجود دارد در واقع افراد باید برای تبدیل شدن به کارگزار گمرک پروانه کارگذاری گمرک و کارت بازرگانی داشته باشند، برای دریافت پروانه حق العمل کاری گمرک داشتن شرایط زیر الزامی است
- داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- داشتن حداقل 25 سال سن
- عدم سوء پیشینه و همچنین نداشتن سابقه قاچاق کالا در گمرک که باید از مقامات مربوطه تاییدیه کتبی ارائه دهد.
- حداقل تحصیلات دیپلم که افراد با تحصیلات بالاتر اولویت دارند.
- عدم اشتغال دربخش های دولتی.
- شرکت در آزمون قانون امور گمرکی و آیین نامه گمرکی و کسب امتیاز قبولی در آزمون.
کارت پروانه حق العمل کاری گمرک اعتبار مشخصی دارد و مدت زمان اعتبار آن نیز یکسال است که بعد از پایان این اعتبار باید فرد نسبت به تمدید آن اقدام نماید، در واقع قبل از اتمام مهلت پروانه شخص باید نسبت به ارائه دفتر حق العمل کاری و دریافت تمبر پروانه اقدام نماید در صورت عدم وجود تخلف و تایید دفاتر حق العمل کاری و دفتر پلمپ و به حد نصاب رسیدن تعداد ترخیص سالانه امکان تمدید پروانه برای یکسال دیگر وجود دارد.